Een ‘wintermix', dat was die ochtend de samenvattende voorspelling van de weerapp van dienst. Dat dekte de lading want in een paar uur tijd passeerden zon, regen, hagel en sneeuw de revue onder een permanente maar in sterkte wisselende krachtige wind. De zee bulderde en smeet haar golven op het strand. Een handjevol wandelaars liet zich samen met hun honden vrijwillig zandstralen. Zelfs de strandvogels lieten het afweten. Een eenzaam strandlopertje trippelde door de vloedlijn, een enkele meeuw zweefde wat rond en in de duinrand had een kraai iets eetbaars gevonden. In het paviljoen was de warme chocolademelk niet aan te slepen en werd zwaar lokaal winterbier in grote glazen getapt. Toch was de verlokking van de elementen sterker.
De duinen boden iets van beschutting maar over hield het niet. In dit uitgestrekte landschap, waar natuurhistorie en cultuurhistorie op subtiele wijze in elkaar vervloeien, waaiden de gedachten als vanzelf je hoofd in. De karkassen van dode dieren hielpen een handje om je de vergankelijkheid onder de neus te wrijven, net als wandelende senioren trouwens. Daar kwamen er net weer twee aan, een keurig kleurig gespiegeld ANWB-stel. Door het natte weer en het hoge grondwaterpeil was het pad hier onbegaanbaar en moesten wandelaars een stuk uitwijken door modderige ruigte. Daar gleed de vrouw uit, pardoes een troebele plas in. Terwijl ik iets mompelde over een stomerij schoot de man zijn vrouw te hulp. ‘Gewoon doorlopen,’ zei ik, ‘in de natuur blijven de zwakken achter om te sterven.’ De man keek me niet begrijpend aan. ‘Zum sterben hierlassen', verduidelijkte ik. Hij keek me woedend aan en toen ik passeerde duwde ik hem achter zijn vrouw aan de plas in.
Terwijl ik doorliep dacht ik aan wat zich in dit gebied tijdens de Tweede Wereldoorlog moet hebben afgespeeld. Ik keek naar de vallei – het Vlak zonder Naam - waar zich ergens het zogeheten Russenbosje zou moeten bevinden. In april 1945 kwamen Georgische krijgsgevangenen in opstand tegen de bezetter, wat leidde tot een zeer bloedige strijd die pas op 20 mei zou eindigen met de komst van de Canadezen. In het betreffende bosje zouden zich enkele Georgiërs hebben schuilgehouden voor de laatste gewelddadige stuiptrekkingen van de Duitsers. Zo kreeg de oorlog midden in de duinen – dankzij een door lokale overlevering ontstane veldnaam van een struikgewas - een blijvend monument.
Inmiddels begon de schemering in te vallen en werd het kouder. Door de slagregens liep ik verder over de gronden van mijn jeugd. Tussen de vertrouwde contouren van duintoppen, valleien, bosschages en kreken, met al die tot de verbeelding sprekende veldnamen, ontsproten uit het leven en werk van de enkelingen die hier woonden toen Texel en Eierland nog maar net door mensenhanden aan elkaar waren geplakt. Ik dacht aan de aantrekkingskracht van eenzaamheid en het verlangen naar verbinding. Aan eindigheid en verlies. Aan jonge Russen in een bosje. Daar, in die donkere duinen op die gure winterdag, keek ik het beest vol in de bek. Niet voor het eerst en zeker niet voor het laatst.